Skáldkonan Linda Vilhjálmsdóttir fer fögrum orðum um nýju bókina mína á Facebook í dag (og líka Herbergi í öðrum heimi eftir Maríu Elísabetu Bragadóttur).
Um Stol segir Linda:
„Það er margt átakanlegt í þessari sögu sem þó er þannig sögð að hún dregur lesanda aldrei niður. Birni tekst að létta andrúmsloftið inn á milli erfiðustu kaflanna þannig að lesandi er alltaf reiðubúinn í átökin á ný. Þarna er mjög sannfærandi lýsing á flóknu fjölskyldumunstri samtímans og því hvernig við reynum að forðast það sem við höldum að séu erfið samskipti við okkar nánustu í lengstu lög.“
Í síðustu viku mætti ég í Kiljuna til að ræða um Stol við Egil Helgason. Maður þarf að koma mörgu að á skömmum tíma í svona viðtölum en ég held að það hafi lukkast ágætlega. Takk fyrir mig.
Eftir sína fyrstu viku í bókabúðunum er Stol í fimmta sæti á aðallista Eymundsson og í öðru sæti á kiljulistanum. Takk fyrir mig og takk fyrir að lesa!
Í bókadómi um Stol í Morgunblaðinu í dag segir Ragnheiður Birgisdóttir m.a:
„Björn lýsir vel þögninni sem myndast svo auðveldlega á milli okkar mannfólksins, kannski einkum og sér í lagi milli karlmanna. Feðgasambandið, samband skilnaðarbarns og helgarpabba, sem höfundurinn dregur upp í Stoli, er ekki einsdæmi og ekki ólíklegt að margir geti speglað sambönd sín við sína nánustu í þeim lýsingum.“
Í dag
er vika síðan að Stol kom út og vil ég þakka kærlega fyrir viðtökurnar og allar
hamingjuóskirnar en líka nota tækifærið til að þakka öllum þeim sem hjálpuðu mér
á meðan ég var að skrifa verkið. Helst hefði ég viljað þakka ykkur öllum persónulega
og skála við ykkur í útgáfuhófi, en við verðum að láta rafræna kveðju duga í
bili.
Það tók mig langan tíma að skrifa Stol, sem er mín fyrsta skáldsaga. Fyrstu drög handritsins lágu lengi óhreyfð ofan í skúffu en eiga upptök sín í lokamöppu minni við Háskólann í Glasgow, þar sem ég lagði stund á ritlist undir leiðsögn Dr. Elizabeth Reeder og fékk yfirlestur frá ritlistarhópnum mínum sem ég hitti vikulega í Edwin Morgan-herbergi háskólans, þar sem við skeggræddum og rifumst og krufðum skrif hvors annars.
Þegar ég hóf aftur að vinna að handritinu, árið 2017, var það í töluvert breyttri mynd. Ég sat einn með það lengi og vann þá m.a. í bókasafni Stony Brook-háskóla á Long Island, í Brooklyn Writers Space í Gowanus-hverfinu í Brooklyn, og, eftir að við fluttumst heim, sumarið 2019, á ReykjavíkurAkademíunni í Þórunnartúni. Endir bókarinnar var skrifaður í vikulangri listamannadvöl á Hótel Egilsen á Stykkishólmi, þar sem ég var tíður gestur við kvöldverðarborðið hjá Theó frænku minni og fjölskyldu. Móðir mín, Anna Guðrún Björnsdóttir, veitti einnig ómældan stuðning á meðan á skrifunum stóð og hýsti okkur hjónin í heimsóknum okkar á Íslandi. Einnig átti ég mikilvæg samtöl við Sóley Stefánsdóttur og Garðar Briem sem mótuðu frásögnina á lokastigi.
Það er fátt sem íslenskir lesendur eru eins refsigjarnir á og villur í landafræði. Á meðan á skrifunum stóð fórum við hjónin í nokkrar vettvangsferðir á sögusvið bókarinnar; fyrst á eigin vegum og síðar á torfærnari staði með systur minni og mági, Valgerði Halldórsdóttur og Emil Þór Guðmundssyni og syni þeirra, Halldóri Eldi. Lokaferðina fór ég með tengdaföður mínum, Jóhanni Arngrími Kristjánssyni, þegar við röktum leið þeirra Badda og Harðar til enda.
Þegar handritið var loks komið í það form að ég treysti mér til að hleypa öðrum að því fékk ég ítarlegan og gagnrýninn yfirlestur hjá Ástu Kristínu Benediktsdóttur, Pedro Gunnlaugi Garcia, Fríðu Ísberg, Sverri Norland og Elínu Eddu Pálsdóttur og sértækan yfirlestur varðandi tæknileg atriði frá Gísla Sverrissyni og Matthíasi Halldórssyni. Yfirlestur allra þessara aðila var ómetanlegur á síðustu vikunum áður en handritið var sent á útgáfuna.
Eftir að Forlagið tók við handritinu fann ég fljótt að ég var í góðum höndum hjá ritstjóranum mínum, Sigríði Rögnvaldsdóttur, sem gekk úr skugga að texti og frágangur væri til fyrirmyndar og hjálpaði mér að styrkja ýmis efnisatriði. Ég naut einnig góðrar samvinnu við kápuhönnuðinn, Alexöndru Buhl, sem tókst að skapa þessa sterku kápu út frá mínum óljósu og óáreiðanlegu tilsögnum.
Að lokum vil ég þakka eiginkonu
minni, Elínu Björk Jóhannsdóttur, sem er alltaf minn fyrsti og nánasti
yfirlesara, sem veitir mér styrk þegar ég þarf á að halda og lætur mig vita
þegar ég er að fara fram úr sjálfum mér. Án hennar væri ég efalaust að gera
eitthvað allt annað og lífið væri ekki næstum því eins spennandi og það er. Takk,
takk, ástin mín.
Átti gott spjall við Jórunni í Orð um bækur um Stol, baksögu skáldsögunnar og bilið á milli skáldskapar og ævisögu. Léttir að fá svona gott pláss í þættinum til að eiga þetta flókna samtal, takk fyrir mig.
Þann 2. febrúar næstkomandi gefur Forlagið út skáldsöguna Stol, sem er mín önnur bók. Bókin fer einnig í Ugluklúbb Forlagsins. Ég er búinn að fá prufueintak af bókinni í hendurnar og það er ansi sérstök tilfinning að sjá öll þessi orð, sem hafa verið á sífelldri hreyfingu undanfarin ár, prentuð í bók, föst fyrir og óhagganleg. Bókina verður hægt að fá í öllum bókabúðum. og hlakka ég mikið til að deila henni með lesendum. Kápuna hannaði Alexandra Buhl og þakka ég henni kærlega fyrir þolinmæðina sem hún sýndi á meðan ég reyndi að stauta mig fram úr því hvað ég vildi. Hún negldi það algjörlega.
Í vor kom Þorsteinn J. að máli við mig varðandi það að taka þátt í nýju verkefni sem hann var með á prjónunum; viðtalsseríu við fólk sem hafði tekið ákvörðun sem breytti lífi þess og leiddi það inn á nýjar brautir. Við hittumst nokkrum sinnum yfir sumarið, heima, á skrifstofunni og á mínum gamla vinnustað í Eymundsson Austurstræti, og ræddum um það sem leiddi til þess að ég fór að skrifa skáldskap fyrir alvöru.
Það vildi svo til að á meðan á þessu ferli stóð fékk ég útgáfusamning við Forlagið fyrir mína fyrstu skáldsögu, sem kemur út í febrúar 2021. Þorsteinn náði því að fanga ansi merkilegt tímabil í mínu lífi og gerði það af einskærri natni og alúð. Viðtalsserían er reyndar einungis aðgengileg í gegnum áskrift að Sjónvarpi Símans en hér að neðan má sjá stiklu.
Smáglæpir, mín fyrsta bók, fær fimm stjörnur og ítarlega, heilsíðu umfjöllun í Shabbat, bókmenntatímariti ísraelska dagblaðsins Makor Rishan, auk þess sem bókin fékk víst umfjöllun og umtal í ísraelska útvarpinu. Það er ótrúlega gaman að vita að verkin sín eigi sér framhaldslíf þarna úti í heimi, og að fólk í öðrum löndum og menningarheimum finni í þeim eitthvað til að tengja við. Smáglæpir er gefin út af ísraelsku bókaútgáfunni Lesa Books og vil ég þakka ritstjóra útgáfunnar, Shai Sendik, og þýðandanum mínum, Shirley Levy, kærlega fyrir alla þá alúð og ötulu vinnu sem þau hafa lagt í að færa bókina yfir á nýtt tungumál.
